De opkomst van de Nedervanille
De vanille die wij in de winkel kopen komt voornamelijk uit Madagascar. Maar door misoogsten staat de wereldwijde aanvoer onder druk en de prijzen fluctueren enorm. Er is een oplossing: Nedervanille.
Bijna iedereen vindt vanille lekker, het is een van de meest arbeidsintensieve (en dus ook kostbare) landbouwproducten! Potplantenkweker Joris Elstgeest en Filip van Noort, onderzoeker aan de Wageningen UR kwamen elkaar tegen op een bijeenkomst en sloegen de handen ineen want in onze kassen kunnen we betrouwbaar jaarrond en tegen een van te voren vaststaande kostprijs produceren, zo bedachten ze: Nedervanille!
Waarom Nedervanille?
Om de prijs van natuurlijke vanille een beetje normaal te houden en en om niet in een fabriek gemaakte nepvanille te moeten gebruiken zullen we naar een alternatief voor de huidige teelt moeten zoeken. Als je liefhebber bent van natuurlijke vanille heb je vast gemerkt dat de prijs de afgelopen twee jaar langzaam opgelopen is. Het is echter pas het begin van een prijsexplosie, want vanille wordt de komende tijd echt krankzinnig duur door grote problemen in de teelt en er omheen zoals speculatie.
Wereldproductie Madagascar
Tot 1870 kwam vrijwel alle vanille uit Mexico en was de levering onzeker door droogtes en koude. De vanille die uiteindelijk verkocht kon worden ging voor astronomische bedragen van de hand. Reden dus voor ondernemende types om met vanille aan de gang te gaan: rond 1890 werden op een aantal eilanden in de Indische Oceaan (Madagascar, Reunion en de Comora-eilanden, maar ook Indonesië) grote plantages aangelegd. Tegen het midden van de vorige eeuw was Madagascar de grootste producent geworden. Onder invloed van het weer, cyclonen, droogte, corruptie en politieke instabiliteit kwam het zo uit dat tegenwoordig bijna de hele natuurlijke vanille-wereldproductie van Madagascar komt. Het eiland is zo goed als monopolist.
Vanille misoogsten
Madagascar heeft net een aantal misoogsten gehad door onder andere bestuivingsproblemen. Als een reactie kwam er een enorme speculatie op gang (er wordt gesproken over lieden die met vliegtuigjes vol cash naar het zuiden van Madagascar vlogen om maar een graantje mee te kunnen pikken) en is men de overgebleven vanillebonen ook nog eens te jong gaan plukken om zo de oogst te redden en de planten te beschermen tegen diefstal. Ook dat had een averechts effect… Kortom: de wereldwijde aanvoer van vanille staat onder druk en de hoeveelheden en prijzen fluctueren enorm.
Het lijkt er dus op dat Joris Elstgeest en Filip van Noort gelijk kunnen gaan krijgen. Als dat zo is dan hebben er we weer een heel erg mooi Nederlands product bij dat heerlijk geurt en bovendien biologisch gekweekt wordt. Leuk!
Bronnen: Wageningen UR, The Vanilla Queen, Eurovanille.com
