Dit zijn de vijf meest bijzondere bomen van Zuid-Holland
Je ziet ze weleens in parken of oude tuinen: van die prachtige, bijzondere en vaak stokoude bomen. Wat is het verhaal achter deze bomen? Wanneer zijn ze geplant en door wie? Om dit soort vragen te beantwoorden is de Bomenstichting begonnen met een inventarisatie van de meest bijzondere bomen per provincie. Wij vertellen deze verhalen graag verder en nemen je mee naar vijf ‘bomen van ereklasse’ in de provincie Zuid-Holland.
1. De Breytenbachplataan van Rotterdam
Deze 19de eeuwse plataan overleefde het Duitse bombardement en de hongerwinter van 1944, toen veel hout in de kachels verdween. In de jaren moest de boom ’60 plaatsmaken voor de stadsvernieuwing, maar dankzij het hoofd van de Rotterdamse plantsoenendienst werd de kap van de boom voorkomen en werden de plannen aangepast. Vanwege het vele onderhoud dat de gemeente heeft moeten plegen om hem te verzorgen wordt hij de ‘duurste boom van Rotterdam’ genoemd. De Zuid-Afrikaanse dichter Breyten Breytenbach riep tijdens het festival Poetry International in 1986 de plataan uit tot ‘Het graf van de onbekende dichter’, sindsdien wordt hij dan ook wel de Breytenbachplataan genoemd.
2. De beuk op begraafplaats Groenesteeg te Leiden
De dikste beuk van Zuid-Holland staat op begraafplaats Groenesteeg, net binnen de stadsmuren van Leiden. Deze indrukwekkende beuk is waarschijnlijk geplant tijdens de aanleg van de begraafplaats iets na 1827, nadat op 22 augustus 1827 koning Willem I (opnieuw) het verbod had uitgevaardigd om in kerken te begraven. De rode beuk is bijzonder, vooral vanwege zijn dikke stam. Het is de dikste beuk van Zuid-Holland.
3. De Koekampkastanje van Den Haag
Deze machtige paardenkastanje uit 1830 overleefde stormen en een wereldoorlog maar de grootste bedreiging was de aanleg van de Koningstunnel in 1995. Gelukkig mocht de boom blijven leven en werd een plan bedacht om de boom te verplaatsen. Dit bleek mogelijk en in maart 1997 is de boom 80 meter verplaatst richting het Malieveld. Onder de gigantische kluit werden stalen platen geschoven en langzaam is de boom naar zijn nieuwe standplaats gesleept. Deze gebeurtenis staat nog steeds in het Guiness Book of Records!
4. De zomereik van Jan Wolkers
Op het eerste gezicht lijkt deze zomereik, hoewel van een respectabele leeftijd van ongeveer 200 jaar, wellicht niet zo bijzonder. Maar omdat het de lievelingsboom was van schrijver Jan Wolkers (1925-2007), die opgroeide in Oegstgeest ga je toch anders naar zo’n boom kijken. In diverse van zijn boeken komt de boom terug. De eik staat nu bij de lokale ijsclub maar was onderdeel van het landgoed van kasteel Oud-Poelgeest. Het landgoed werd in 1724 gekocht door Herman Boerhaave, een bekend geneesheer uit die tijd en tevens directeur van de Hortus Botanicus Leiden. Hij plantte rond het kasteel bomen en planten wegens plaatsgebrek in de Hortus. Een tulpenboom op het landgoed dateert nog uit die tijd. De tuin van kasteel Poelgeest is een lustoord voor boomliefhebbers: oude beuken en een lindelaan, een moerascipres en andere monumentale bomen. In het voorjaar biedt het park een spectaculaire aanblik met duizenden voorjaarsbloemen.
5. De platanen in de tuin van het Dordrechts Museum
Dordrecht was vroeger net als andere Hanzesteden een van de grootste en welvarendste steden van Nederland. Beroemde schilders uit de Gouden Eeuw zoals Ferdinand Bol en Albert Cuyp kwamen oorspronkelijk uit Dordt en ook de 19de eeuwse kunstschilder Ary Scheffer was oorspronkelijk Dordtenaar. Een paar invloedrijke stedelingen besloten om het werk van deze schilders dat in de stad aanwezig was te beschermen en te tonen aan het publiek. Zo ontstond het Dordrechts Museum in 1842. De platanen in de tuin stammen uit de beginperiode van het museum. Dat is toch een geweldig idee: deze bomen hebben de gehele ontwikkeling van het museum meegemaakt en miljoenen bezoekers langs zien lopen!
Bomen van ereklasse
De Bomenstichting introduceert de ‘Bomen van de ereklasse’. In deze ereklasse krijgen de oudste, mooiste en meest bijzondere bomen van ons land een plaats. Deze ‘toppers’ zijn opgenomen in het Landelijk Register van Monumentale Bomen. Het gaat om tien bomen per provincie. De bomen worden beoordeeld op schoonheid, omvang, soort, een ‘bijzonder verhaal’ enz. Een belangrijk criterium is bovendien dat ze zichtbaar of bezoekbaar zijn voor iedereen.
Bron en meer informatie: De Bomenstichting
